Γιατί το computer μου είναι αργό – σέρνεται;

Ας δούμε κάποιες περιπτώσεις που το pc μας μπορεί να είναι πολύ αργό. Επίσης θα παραθέσουμε κάποιες πιθανές λύσεις που μπορεί να βοηθήσουν. Δύο παρατηρήσεις. Η παρακάτω ανάλυση βασίζεται στο λειτουργικό σύστημα Microsoft Windows XP. Αυτό γιατί θα δούμε live από τον υπολογιστή κάποια πράγματα πως μπορούμε να τα διορθώσουμε. Επίσης, υποθέτουμε ότι ο δίσκος στον οποίο είναι εγκατεστημένο το λειτουργικό σύστημα είναι ο C.

Πιθανές λοιπόν αιτίες είναι καταρχάς ελάχιστος ελεύθερος χώρος στο δίσκο που βρίσκεται η cache. Δηλαδή εδώ συγκεκριμένα, ο C. Επίσης μπορεί να έχουμε πολλά background προγράμματα να τρέχουν ταυτόχρονα, μπορεί να παρατηρήσουμε ότι ο υπολογιστής μας υπερθερμαίνεται. Επίσης μπορεί να υπάρχει θέμα drivers ή ύπαρξη κακόβουλου λογισμικού. Όλα αυτά θα τα δούμε στη συνέχεια αναλυτικά.

Ξεκινάμε λοιπόν με την περίπτωση να έχουμε ελάχιστο ελεύθερο χώρο στο δίσκο. Καταρχάς πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο ελάχιστος χώρος που πρέπει να έχουμε στο δίσκο είναι 300 με 500 Mbyte. Αυτό λόγω του swap file το οποίο μπορεί να μεγαλώνει σε μέγεθος μέχρι και κάποια Mbytes και των temporary files. Ειδικά για κάποιους οι οποίοι μπορεί να αφήνουν τον υπολογιστή ανοιχτό για μέρες, πρέπει ανά διαστήματα να διαγράφουνε όλα τα temporary files. Βοηθάει και το reboot βέβαια το οποίο αυτόματα τα διαγράφει. Ένας τρόπος για να το κάνουμε είναι να πάμε στην αναζήτηση, να πούμε ότι ψάχνουμε όλα τα αρχεία και τους φακέλους, να γράψουμε εδώ temp, την κατάληξη, εδώ δεν χρειάζεται να ψάξουμε στο G θα ψάξουμε μόνο στο C, που είναι ο κύριος δίσκος και αναζητούμε τα temporary αρχεία. Εδώ συγκεκριμένα υπάρχουν αυτά και ότι άλλο θα βρει στην πορεία αν θέλουμε να διαγράψουμε κάποιο, πατάμε delete και το κάνουμε διαγραφή, το ίδιο κάνουμε για όλα ώστε να καθαρίσει λίγο ο δίσκος.

Αν δούμε ότι το πρόβλημα του αργού υπολογιστή δημιουργήθηκε μετά από εγκατάσταση κάποιου προγράμματος, ας πούμε κάποιου παιχνιδιού ή κάποιου άλλου προγράμματος που χρειαζόμαστε για τον υπολογιστή, δοκιμάζουμε να το κάνουμε uninstall και ξανά install. Επίσης ότι εγκαθιστούμε και δεν το χρειαζόμαστε πια δεν το αφήνουμε στον υπολογιστή, το κάνουμε uninstall. Εδώ πρέπει να προσέξουμε το εξής, ότι για κάποια προγράμματα μπορεί στο τέλος της απεγκατάστασης να μας λέει αν θέλουμε να απεγκαταστήσουμε κάποια shared files. Καλύτερα να τα αφήνουμε, σε περίπτωση που χρησιμοποιούνται από κάποια άλλα προγράμματα που τα χρειάζονται. Όταν θέλουμε να απεγκαταστήσουμε κάποιο πρόγραμμα για παράδειγμα πάμε στον πίνακα ελέγχου και πάμε στο menu που λέει προσθαφαίρεση προγραμμάτων (add or remove programs). Περιμένουμε εδώ να συμπληρωθεί η λίστα, επιλέγουμε κάποιο πρόγραμμα που θέλουμε να απεγκαταστήσουμε και πατάμε στο κουμπί κατάργηση. Τέλος, συγκεκριμένα για τα Windows XP μπορούμε να εκτελέσουμε disk cleanup ή defrag, το defrag είναι ουσιαστικά για να μπορέσει να κάνει σωστό alignment τα αρχεία μέσα στο δίσκο και έτσι να απελευθερώσει και κάποιο χώρο, να δημιουργήσει κάποιο ελεύθερο χώρο. Για να το κάνουμε αυτό, ανοίγουμε τον υπολογιστή, πάμε στο δίσκο C εκεί που ουσιαστικά θέλουμε να κάνουμε αυτή τη διαδικασία και πατάμε για το disk cleanup εκκαθάριση δίσκου. Όταν θα το πατήσουμε, αυτό θα αρχίσει να κάνει ένα loading και θα μας βγάλει τα αρχεία τα οποία μπορούμε να διαγράψουμε. Τώρα αυτή τη στιγμή δεν θα το κάνουμε, επίσης για το defrag πατάμε εδώ ανασυγκρότηση, στα ελληνικά.

Δεύτερος λόγος είναι ότι μπορεί να έχουμε πολλά background προγράμματα τα οποία να τρέχουν ταυτόχρονα. Για να φτιάξουμε αυτό το πρόβλημα πατάμε control alt και delete, δηλαδή κρατάμε πατημένα στη σειρά το control το alt και το delete μαζί και πάμε στον task manager. Όποιο πρόγραμμα δεν θέλουμε από εδώ, μπορούμε για παράδειγμα αυτό να πατήσουμε εδώ τέλος διεργασίας, end task, και να σταματήσουμε την διεργασία αυτή. Φυσικά θα πρέπει να προσέξουμε, αυτό που θα σταματήσουμε να μην είναι κάποιο σημαντικό στοιχείο όπως είναι για παράδειγμα το explorer.exe. Επίσης, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι πολλά από τα προγράμματα που μπορεί να σταματήσουμε προσωρινά κατά το reboot δηλαδή μόλις ξανά ξεκινήσουμε τον υπολογιστή θα ξανά ξεκινήσουνε οπότε μπορούμε να επιλέξουμε από τα προγράμματα αυτά να μην ξεκινάνε κατά την εκκίνηση του υπολογιστή.

Τέλος μια περίπτωση για να έχουμε slow performance είναι να διενεργείται κάποιο scan από κάποιο antivirus. Οπότε πρέπει να το προσέξουμε αυτό και να τα απενεργοποιούμε ή αντίστοιχα να περιμένουμε να τελειώσει το scan για να κάνουμε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια.

Υπερθέρμανση της CPU. Για να μπορέσουμε να την αποφύγουμε, ένας τρόπος είναι να διαμορφώσουμε κατάλληλα το περιβάλλον γύρω από τον πύργο, για παράδειγμα να μην τον έχουμε κλεισμένο ή σχεδόν κλεισμένο σε κάποιο συρτάρι, ή να μην έχουμε πολλά αντικείμενα πάνω του και δίπλα του για να μπορεί να αερίζεται σωστά, αν χρειαστεί μπορούμε να αγοράσουμε ισχυρότερο ανεμιστηράκι για να το ψύχουμε και την γενικότερη θερμοκρασία μπορούμε μέσω τριών τρόπων να την ελέγξουμε, μέσω του BIOS, κατά την εκκίνηση του υπολογιστή, μέσω του λογισμικού που παρέχεται από την motherboard δηλαδή κάποιο CD που πιθανόν να μας παρέχεται και μέσω κάποιου άλλου λογισμικού που μπορούμε να κατεβάσουμε για παράδειγμα μέσω του προγράμματος Everest.

Επίσης μπορεί να έχουμε πρόβλημα με τους drivers. Αν για παράδειγμα κατά την εγκατάσταση κάποιων drivers και μιλάμε κυρίως για video drivers παρατηρήσουμε ότι έχουμε slow performance, διαγράφουμε τους drivers που κατεβάσαμε και ξανά προσπαθούμε να τους περάσουμε ή να περάσουμε κάποια προηγούμενη έκδοση μέχρι να δούμε ότι λειτουργούν σωστά. Προσοχή να μην έχουμε δύο εκδόσεις, δύο διαφορετικούς drivers εγκατεστημένους γιατί σε αυτή τη περίπτωση τα Windows θα ξεκινάνε και θα τρέχουνε πότε τον έναν driver πότε τον άλλο με αποτέλεσμα να έχουμε πρόβλημα.

Αν τυχόν το σύστημά μας σέρνεται για παράδειγμα όταν παίζουμε παιχνίδια ή κάποια άλλη εφαρμογή σε 3D που επεξεργάζεται κυρίως γραφικά, πιθανόν το πρόβλημα να οφείλεται στην ίδια την κάρτα γραφικών, έτσι λοιπόν προσπαθούμε να ρίξουμε λίγο την ανάλυση της οθόνης, να χαμηλώσουμε και κάποια components όπως είναι τα textures, shadows κτλ μέσα από το παιχνίδι. Περισσότερα μπορείτε να βρείτε και στο Internet. Επίσης προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από κακόβουλο λογισμικό, για παράδειγμα κάποιον ιό, κάποιο Trojan κτλ και όλα αυτά σε συνδυασμό που μπορεί να ρίξουνε σημαντικά την απόδοση του συστήματός μας. Ο τρόπος για να το λύσουμε αυτό στα Windows και στα παρεμφερή λειτουργικά συστήματα, είναι να προμηθευτούμε και υπάρχουν και δωρεάν στο Internet ως freeware κάποιο anti-virus κάποιο anti-spyware και να έχουμε ενημερωμένο το firewall. Φυσικά, υπάρχει πάντα η λύση του Unix και των αντίστοιχων διανομών Linux και Ubuntu με τα οποία δεν θα αντιμετωπίσουμε τέτοια προβλήματα.

Τέλος, κάποιες γενικές κινήσεις που μπορούμε να πραγματοποιήσουμε για να δούμε αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα στον υπολογιστή, αν γι’ αυτό το οποίο θέλουμε να κάνουμε καταρχάς επαρκεί η RAM που έχουμε. Αν όχι και η RAM γενικότερα είναι ξεπερασμένη που έχουμε, πρέπει να φροντίσουμε να την κάνουμε upgrade. Επίσης, ελέγχουμε από το Device Manager ότι όλα είναι σωστά εγκατεστημένα, δηλαδή από τον πίνακα ελέγχου ξανά, πάμε στην επιλογή σύστημα, System και στην καρτέλα υλικό, Hardware. Από εδώ πατάμε διαχείριση συσκευών, Device Manager και μας βγάζει μια λίστα με τις συσκευές που είναι συνδεδεμένες στον υπολογιστή. Αν εδώ δούμε κάποιο κίτρινο ερωτηματικό για παράδειγμα σημαίνει ότι κάτι δεν είναι σωστά εγκατεστημένο, οπότε πρέπει να το ελέγξουμε, να το απεγκαταστήσουμε αν το έχουμε εγκαταστήσει λάθος και να το ξανά εγκαταστήσουμε. Επίσης μπορούμε να τρέξουμε το λογισμικό μας, το λειτουργικό σύστημα σε Safe Mode. Κατά την έναρξη του υπολογιστή δηλαδή να επιλέξουμε να μπούμε σε Safe Mode. Αν δούμε ότι υπάρχει τεράστια διαφορά στο performance τότε προφανώς κάποιος δίσκος ή κάποιο άλλο λογισμικό που εγκαταστάθηκε μας έχει προκαλέσει το πρόβλημα. Μια απαραίτητη κίνηση, την οποία πρέπει να φροντίζουμε να κάνουμε ίσως και σε τακτά χρονικά διαστήματα για παράδειγμα σε ένα διάστημα τεσσάρων, πέντε μηνών είναι το format στον υπολογιστή, δηλαδή με αυτό το format θα διαγράφεται ότι ουσιαστικά έχει εγκατασταθεί στον υπολογιστή γι’ αυτό ότι θέλουμε φροντίζουμε να το κάνουμε προηγουμένως backup για να μην το χάσουμε. Υπάρχουν βέβαια και προγράμματα με τα οποία μπορούμε να φτιάξουμε ένα image του δίσκου, για παράδειγμα μέσω του Acronis True Image Home, μπορείτε να κάνετε αναζήτηση για το συγκεκριμένο πρόγραμμα και από εκεί και πέρα να εκτελέσουμε το format αφού κρατήσουμε ότι θέλουμε μέσω του CD εγκατάστασης των Windows. Γενικότερα, καλό είναι να αποφεύγουμε τη χρήση προγραμμάτων από το Internet για να κάνουμε registry cleaning ή repair.